W najnowszym numerze prestiżowego czasopisma PNAS (skrót znacznie lepiej znany niż pełna nazwa: „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of Ameria”) ukazał się artykuł, który w nowatorski sposób łączy archeologię, historię i dane paleośrodowiskowe, by odpowiedzieć na pytanie: ”jak naprawdę wyglądały początki państwa Piastów?”
Jedną z kluczowych ról w badaniach odegrał Sambor Czerwiński, który odpowiadał za analizę palinologiczną osadów jeziornych pochodzących z okolic Lednicy – centrum wczesnopiastowskiej władzy. Dzięki tym badaniom udało się z niezwykłą precyzją (co 20 lat!) odtworzyć zmiany krajobrazowe towarzyszące powstawaniu pierwszych struktur państwowych w Polsce.
Wyniki badań wskazują, że narodziny państwa Piastów to nie tylko kwestia polityki, ale też wielka rewolucja ekologiczna: masowe odlesienia, rozwój rolnictwa i zmiany w użytkowaniu ziemi, bez których nie byłoby możliwe stworzenie nowoczesnych struktur administracyjnych i wojskowych.
To przełomowe badania, które pokazują siłę interdyscyplinarnego podejścia i pokazują, że historia Polski może być także atrakcyjna dla światowej nauki.
Artykuł dostępny tutaj: https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2409056122
Izdebski A., Czerwiński S., Jankowiak M., Danielewski M., Fiołna S., Gromig R., Guzowski P., Haghipour N., Hajdas I., Kołaczek P., Lamentowicz M., Marcisz K., Niebieszczański, J., Sankiewicz P., Wagner B., 2025, Unbalanced social–ecological acceleration led to state formation failure in early medieval Poland. Proceedings of the National Academy of Sciences 122, e2409056122. https://doi.org/10.1073/pnas.2409056122